اندازه‌گیری دور کمر و چاقی شکم

دسته‌ای از محققان اندازه‌گیری دور کمر را معیار بهتری برای سنجش چربی ناسالم  و چاقی می‌دانند. زیرا این روش به طور مستقیم انواع چربی احشایی شکم را بررسی می‌کند که از قضا با مشکلات متابولیک، التهاب و مقاومت به انسولین ارتباط نزدیکی دارد. از سوی دیگر برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها و مرگ و میرهای ناشی از چاقی، این متد بسیار تاثیرگذار است و تصویر واضح‌تری از سلامتی را نمایان می‌سازد. چراکه در برخی شرایط، وزن بدن ثابت است و نمی‌توان چندان بر آن تکیه کرد اما در عین حال چربی شکم افزایش می‌یابد. بنابراین افزایش اندازه دور کمر می‌تواند یک “علامت هشدار‌دهنده” باشد و فرد را به ارزیابی دقیق‌تری از رفتار روزمره خود وادار کند. 

نحوه اندازه‌گیری دور کمر

برای اندازه‌گیری دور کمر یا لباس نپوشید و یا لباس نازکی بر تن داشته باشید. صاف بایستید و یک نوار اندازه گیری نرم و انعطاف پذیر را دور کمر خود بپیچید. به یاد داشته باشید که نوار باید کاملا صاف قرار گیرد و از ناف عبور کند. نوار باید محکم باشد اما نه آنچنان محکم که پوست را جمع کند. به طور منظم عمل دم و بازدم را انجام دهید و سپس اندازه گیری را ثبت کنید. بهتر است حین اینکار نفس خود را حبس کنید. می‌توانید اندازه گیری را 2-3 بار تکرار کنید تا از دقت خود اطمینان حاصل نمایید. طبق استانداردهای تخصصی که توسط موسسه ملی بهداشت تعیین شده است، اندازه دور کمر بیشتر از 40 اینچ برای مردان و بیشتر از 35 اینچ برای زنان، ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی، سرطان یا سایر بیماری‌های مزمن را افزایش می دهد. 

سنجش چاقی: نسبت دور کمر به باسن

از روش‌های دیگری که جهت سنجش چاقی یا اضافه وزن مورد استفاده قرار می‌گیرد، WHR یا نسبت دور کمر به باسن می‌باشد که به نوعی میزان چربی شکم را نشان می‌دهد. در این شیوه ابتدا اندازه‌گیری دور کمر را انجام می‌دهیم و سپس دور باسن (از پهن‌ترین قطر باسن) اندازه می‌گیریم. حال عدد اول را بر عدد دوم تقسیم می‌کنیم تا میزان چاقی را به دست آوریم. این روش کاملا ارزان و بسیار آسان است و از طرفی پیش بینی کننده خوبی برای ریسک‌های پیش‌رو به حساب می‌آید. بنابر اعلام سازمان بهداشت جهانی، اگر در این روش عدد به دست آمده، برای مردان، بیشتر از 0.90 و برای زنان بیشتر از 0.85 باشد، احتمالا با چاقی شکم مواجه هستند.

سنجش چاقی: اندازه‌گیری نسبت دور کمر به قد

راه دیگری هم به منظور اطلاع از میزان چاقی شکم یا چربی احشایی شکم وجود دارد که به آن WHtR یا نسبت دور کمر به قد می‌گویند. روش مذکور هم یک  ابزار غربالگری ساده و ارزان بشمار می‌رود. در واقع اگر دور کمر، کمتر از نصف اندازه‌ی قد باشد، احتمال قرار‌گیری در معرض بیماری‌ها کمتر می‌شود. برای تعیین WHtR، پس از اندازه‌گیری دور کمر (اینچ)، آن راتقسم بر اندازه‌ی قد خود کنید. چنانچه نتیجه‌ عدد 0.5 یا بالاتر را نشان دهد، بدان معنی است که ممکن است سلامتی شما با امراض مرتبط با چاقی احشایی به خطر بیفتد. 

نتیجه

تمامی این متدها ( از قبیل اندازه‌گیری دور کمر )، داده‌ها، مقیاس‌ها و استانداردهایی که از سوی سازمان‌های بین‌المللی تعیین می‌شوند،‌ درحقیقت به منظور آشنایی عموم مردم با روش‌های آسان و در‌دسترس تشخیصی است. هرچه سطح آگاهی افراد در خصوص تندرستی و سلامتی خود افزایش یابد، در‌نتیجه جامعه‌ی سالم‌تری خواهیم داشت. بدین ترتیب شخص می‌کوشد تا سلامت خود را به دست آورد و یا از ابتلا به بیماری‌ها پیشگیری خواهد کرد. شایان ذکر است که موارد مذکور تنها تعداد محدودی از متدها بودند که به راحتی و در هر موقعیتی قابل اجرا می‌باشند و البته بغیر از آنها، آزمون‌های بسیاری وجود دارند که جهت اندازه‌گیری چربی بدن مورد استفاده قرار می‌گیرند. حتی برخی از آنها دقت بالاتری را ارائه می‌دهند اما از پیچیدگی بیشتری برخوردار هستند و بعضی از آنها بدون تجهیزات مناسب امکان‌پذیر نیستند. از این دست می‌توان به: 

اندازه‌گیری ضخامت پوست 

امپدانس بیوالکتریک (BIA)

توزین زیر آب (دانسیتومتری یا توزین هیدرواستاتیک)

پلتیسموگرافی جابجایی هوا

روش رقیق سازی (هیدرومتری)

جذب سنجی اشعه ایکس با انرژی دوگانه (DEXA)

توموگرافی کامپیوتری (CT) 

و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) اشاره کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید از مشاوران ما راهنمایی بخواهید.